Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε το 1ο Αναπτυξιακό Φόρουμ με τίτλο «Η Δυτική Μακεδονία αλλάζει», τη Δευτέρα 15 Νοεμβρίου στις 9:30 π.μ., στη Στέγη Ποντιακού Πολιτισμού στην Κοζάνη από το Επιμελητήριο Κοζάνης και την νέα Διοίκηση υπό την Προεδρίας του Ιωάννη Μητλιάγκα.
Το φόρουμ(δείτε Video) τέθηκε υπό την Αιγίδα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και διοργανώθηκε με τη συνδρομή του Υφυπουργού Μεταφορών κ. Μιχάλη Παπαδόπουλου, ο οποίος έχει πάρει σημαντικές πρωτοβουλίες ώστε στη συζήτηση για το μέλλον της περιοχής να συμμετέχουν σημαντικοί κυβερνητικοί και διπλωματικοί φορείς που εντατικοποιούν την εθνική προσπάθεια για την οικοδόμηση της επόμενης μέρας.
Το φόρουμ επίσης τέθηκε επίσης υπό την αιγίδα της Κεντρικής ‘Ενωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος, η οποία παρακολουθεί με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τη διαδικασία της Μετάβασης. Όπως άλλωστε είναι γνωστό, έχει υιοθετήσει την πρόταση του Επιμελητηρίου Κοζάνης για δημιουργία Επιτροπής Δίκαιης Μετάβασης, κατά την τελευταία της Γενική Συνέλευση το Σεπτέμβριο στη Θεσσαλονίκη. Ο Πρόεδρος της ΚΕΕΕ κ. Ιωάννης Χατζηθεοδοσίου έχει ήδη αναλάβει πρωτοβουλίες σε αυτή την κατεύθυνση, ενώ έχουν ήδη ενεργοποιηθεί όλα τα Επιμελητήρια που εκ του ρόλου τους παρακολουθούν τη διαδικασία από επιχειρηματικής άποψης.
Στο Φόρουμ τέθηκαν κρίσιμα ερωτήματα προς απάντηση από τους κορυφαίους επιχειρηματικούς και οικονομικούς φορείς που έλαβαν μέρος σε αυτό:
Ποιες οι πολιτικές, οι πρωτοβουλίες και ποια τα πλεονεκτήματα, οι ευκαιρίες και από την άλλη πλευρά ποια τα προβλήματα και οι απειλές στο δρόμο για τη Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση; Η Δυτική Μακεδονία αλλάζει, πόσο εφικτή είναι όμως η προσαρμογή στα νέα επιχειρηματικά δεδομένα; Ποια η συμμετοχή της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας και του υφιστάμενου επιχειρηματικού δυναμικού; Ποιος ο ρόλος του ξένου παράγοντα και πόσο σημαντικές είναι οι ξένες επενδύσεις στο δρόμο αυτό; Με ποιους εναλλακτικούς τρόπους μπορεί να ενισχυθεί η παρουσία και η βιωσιμότητα των επιχειρήσεων στη Δυτική Μακεδονία, οι οποίες, παρά τις αντιξοότητες συνεχίζουν να συμβάλλουν στην ανάπτυξη και στην απασχόληση; Ποιος ο ρόλος των φορέων σε εθνικό επίπεδο και πως κεφαλαιοποιείται η παρουσία της Enterprise Greece στο όλο εγχείρημα; Πως αποτιμάται το έργο του σχεδιασμού και ποιες οι προκλήσεις στη φάση της υλοποίησης;
• Κύρια σημεία της ομιλίας του Πρόεδρου της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων κ. Ιωάννη
Χατζηθεοδοσίου
Ο Πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων κ. Ιωάννης Χατζηθεοδοσίου κατά την
διάρκεια της ομιλίας του τόνισε πως η υλοποίηση του σχεδίου απολιγνιτοποίησης φέρνει
μαζί της μεγάλες δύο προκλήσεις.
Πρώτον τα μέτρα για την στήριξη των νοικοκυριών και των ευάλωτων επιχειρήσεων, την ασφάλεια των προμηθειών ενέργειας και την διατήρηση
των τιμών σε προσιτά επίπεδα. Η δεύτερη και κύρια πρόκληση είναι η οικονομική προσαρμογή των λιγνιτικών περιοχών, η ανάγκη για κοινωνική δικαιοσύνη απέναντι στις
τοπικές κοινωνίες που εδώ και δεκαετίες έχουν θυσιάσει το περιβάλλον, την ποιότητα ζωής και την υγείας τους για να έχει η χώρα ηλεκτρική ενέργεια. Πλέον η περιοχή αντιμετωπίζει
σοβαρές προκλήσεις, μακροχρόνια ανεργία, φτώχια, υποβάθμιση του επιπέδου υγείας, έλλειψη ευκαιριών απασχόλησης και ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων, απουσία εναλλακτικών
οικονομικών δραστηριοτήτων. Η απολιγνιτοποίηση θα κρίνει άμεσα το παρόν και το μέλλον της περιοχής αλλά και των ανθρώπων της. Εφόσον εφαρμοστεί σωστά μπορεί να γίνει
ευκαιρία για την υπέρβαση αυτών των προβλημάτων μέσα από μια καλά σχεδιασμένη αλλαγή αναπτυξιακού μοντέλου, μπορεί όμως και να προκαλέσει τεράστια οικονομικά και
κοινωνικά προβλήματα, απώλεια θέσεων εργασίας, περιθωριοποίηση μεγάλου αριθμού ανθρώπων, αύξηση της ανεργίας και εγκατάλειψη της περιοχής από τους νέους ανθρώπους.
Είναι ευθύνη, υποχρέωση και αποστολή της κάθε κυβέρνησης να ανοίξει διάλογο με τις τοπικές κοινωνίες. Η Βιομηχανία εξόρυξης λιγνίτη καταλαμβάνει το 15% της απασχόλησης σε
όλους τους βιομηχανικούς τομείς των δύο περιοχών και μεγαλύτερη από τις αντίστοιχες περιοχές της Ε.Ε. Η Δυτική Μακεδονία είναι η πρώτη σε ανεργία περιοχή στην Ελλάδα, εδώ
και πολλά χρόνια και μεταξύ των πρώτων περιοχών εξόρυξης λιγνίτη στην Ε.Ε. σε ανεργία.
Είναι ιδιαίτερα ευάλωτη σε μεγάλης κλίμακας αλλαγές, αυτό σημαίνει ότι οι κίνδυνοι της μετάβασης είναι ιδιαίτερα υψηλοί και για αντιμετώπιση τους χρειάζεται προσεκτικός
σχεδιασμός χωρίς βεβιασμένες και αποσπασματικές κινήσεις. Αυτό που μας διδάσκει έως τώρα η Ευρωπαϊκή εμπειρία, ανεξάρτητα από τις ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής, είναι ότι
μια πετυχημένη μετάβαση θα πρέπει να πληροί ορισμένες προϋποθέσεις. Ένα μακρόπνοο στρατηγικό σχεδιασμό, ένα πλαίσιο πολιτικής με σαφής στόχους και χρονοδιαγράμματα, με
γενναία χρηματοδοτική υποστήριξη μα πάνω από όλα κοινωνικό διάλογο με όλους τους ενδιαφερόμενους σε τοπικό επίπεδο. Επιμελητήρια, επιχειρήσεις, τοπικές οργανώσεις,
κοινωνία των πολιτών, ακαδημαϊκή κοινότητα, διάλογο από την αρχή του σχεδιασμού και όχι κατόπιν εορτής και επί αποφάσεων που έχουν λίγο έως πολύ ληφθεί. Διάλογο με στόχο την
συναίνεση και όχι την υποχρέωση. Στην Δυτική Μακεδονία χρειάζεται ώστε να αναπτυχθεί ένα νέο παραγωγικό μοντέλο το οποίο θα είναι διαφοροποιημένο, βιώσιμο οικονομικά και
περιβαλλοντικά. Μοντέλο που θα συμπεριλαμβάνει και αξιοποιεί τα πλεονεκτήματα του τόπου.
Το εγχείρημα είναι εξαιρετικά δύσκολο, από πολλές απόψεις λόγω της πίεσης χρόνου, 2023 και αυτά που διακυβεύονται είναι σημαντικά. Είναι η επιβίωση των τοπικών οικονομιών
αλλά και η ενεργειακή επάρκεια και ασφάλεια. Οι δράσεις που απαιτούνται για μια δίκαια μετάβαση χρειάζονται χρόνο, για να υλοποιηθούν και να φέρουν αποτελέσματα, γι αυτό
βλέπουμε και άλλες ευρωπαϊκές χώρες να είναι πιο συγκρατημένες ως προς τα χρονοδιαγράμματα τους, παράδειγμα το πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης της Δανίας θα
υλοποιηθεί το 2030 και της Γερμανίας το 2038 ! Κρίνουμε λοιπόν αναγκαία την χρονική μετάθεση της απολιγνιτοποίησης, η προσαρμογή θα μπορέσει να γίνει ομαλά σε μεγαλύτερο
βάθος χρόνου, έτσι θα μπορούν να εξασφαλιστούν όλες οι απαραίτητες συναινέσεις φορέων και τοπικής κοινωνίας.
Ως Επιμελητηριακή Κοινότητα στηρίζουμε την ανάγκη για ενεργειακή μετάβαση της χώρας, πιστεύουμε όμως ότι απαιτεί μια ολιστική και ρεαλιστική προσέγγιση. Σ αυτή την
προσπάθεια τα τοπικά επιμελητήρια πρέπει και μπορούν να εμπλακούν ουσιαστικά τόσο στο επίπεδο του σχεδιασμού όσο και αυτό της υλοποίησης των δράσεων. Είναι τα επιμελητήρια
αυτά που θα μεταφέρουν την φωνή και το προβληματισμό της αγοράς, των επιχειρήσεων και των ανθρώπων της.
