Στο πλαίσιο του διαλόγου που πραγματοποιήθηκε στις 19/10/2017, στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, για την αναθεώρηση του ν.2939/2001 για την Εναλλακτική Διαχείριση, η ΚΕΕ με υπόμνημα της, επανέφερε σειρά προτάσεων που έχει υποβάλλει κατά καιρούς, σχετικά με την βελτίωση της Εναλλακτικής Διαχείρισης και των θεσμών που την υποστηρίζουν.
Ειδικότερα, ο επιστημονικός συνεργάτης της Ένωσης κ. Μανώλης Μπαλτά, κατ’ εντολή του Προέδρου κ. Κων/νου Μίχαλου, με παρέμβαση του, υποστήριξε την ανάγκη νομοθέτησης της δυνατότητας της συμμετοχής των Επιμελητηρίων στα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης και εισηγήθηκε μέτρα δραστικού περιορισμού της εισφοροδιαφυγής με τη θεσμοθέτηση της «Περιβαλλοντικής Ενημερότητας» και της δημιουργίας ειδικού μητρώου παρακολούθησης της, στο πλαίσιο του ΓΕΜΗ.
Θέματα στρατηγικής για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας στην Κυκλική Οικονομία, αποφυγής μέτρων οριζόντιας πολιτικής για τα Συστήματα και υποχρέωσης της Διοίκησης και των Δημόσιων Θεσμών να λειτουργούν επιχειρησιακά, μέσω στόχων και να λογοδοτούν για τα πεπραγμένα τους, απετέλεσαν διακριτές θέσεις της ΚΕΕ που υποστηρίχθηκαν και από άλλους φορείς κατά τη συζήτηση στην Επιτροπή.
Επισυνάπτεται το αναλυτικό υπόμνημα της ΚΕΕ που κατατέθηκε στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου:
«Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Ενόψει της συζήτησης του νομοσχεδίου του θέματος, επαναδιαβιβάζουμε σχετικό έγγραφο μας στο οποίο διατυπώνονται αναλυτικές προτάσεις και σχόλια της Ένωσης μας, προκειμένου να ληφθούν υπόψη στη τελική διατύπωση του νομοσχεδίου που θα ψηφιστεί. Και τούτο διότι παρά τις επιμέρους συμφωνίες που επετεύχθησαν κατά τη συνάντηση μας στις 22/06/2017, στο πλαίσιο σχετικού κύκλου συζητήσεων που διοργανώσατε, με λύπη μας διαπιστώνουμε ότι στο τελικό κείμενο που κατατέθηκε στη Βουλή καμία από αυτές τις συμφωνίες δεν ενσωματώθηκε για θεσμοθέτηση.
Πιο συγκεκριμένα, κατά την εν λόγω συνάντηση μας, παρουσία όλων των στελεχών και συνεργατών σας, διατυπώσατε ισχυρή θετική γνώμη και αποδοχή σε μια σειρά από προτάσεις μας. Τις προτάσεις αυτές κωδικοποιήσαμε μετά την συνάντηση, τις αποστείλαμε στο γραφείο σας με σχετικό email (23/06/2017) και συνοπτικά έχουν ως ακολούθως:
1. Στην πρόταση μας για άρση της απαγόρευσης της συμμετοχής των Επιμελητηρίων στη μετοχική σύνθεση των ΣΕΔ, δυνητικά και όχι υποχρεωτικά για τα ΣΕΔ, δεν βρήκατε κανένα προφανή λόγο για να την αρνηθείτε. Επιφυλαχθήκατε να το μελετήσετε με τους συνεργάτες του και να ακούσετε τις απόψεις τους για τυχόν άλλες επιπλοκές.
2. Θεωρήσατε εξαιρετικά ενδιαφέρουσα την πρόταση μας, για τη θεσμοθέτηση της Περιβαλλοντικής Ενημερότητας καθώς και της αντίστοιχης αρμοδιότητας των Επιμελητηρίων για την χορήγηση της, σε διασύνδεση με το ΓΕΜΗ.
3. Ειδικότερα για τον ΕΟΑΝ διατυπώσατε την σύμφωνη γνώμη σας στις προτάσεις της Ένωσης μας, για θεσμοθέτηση:
– Υποχρέωσης εκπόνησης Επιχειρησιακού Σχεδίου και λειτουργίας του Οργανισμού βάσει αυτού.
– Προθεσμιών αντίδρασης του Οργανισμού προς το εξωτερικό περιβάλλον, κατά τα πρότυπα του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας.
– Ποσοτικών αντικειμενικών δεικτών αξιολόγησης της αποδοτικότητας των ΣΕΔ.
– Υποχρέωσης του Οργανισμού να αξιολογεί τα ΣΕΔ κάθε χρόνο (ετήσιες εκθέσεις) βάσει των παραπάνω δεικτών και να δημοσιοποιεί υποχρεωτικά στην ιστοσελίδα του τα αποτελέσματα της αξιολόγησης.
4. Στο πλαίσιο γενικών διατάξεων, εκφράσατε τη συμφωνία γνώμη σας, για θεσμοθέτηση:
– Αντικειμενικών κανόνων, μεθοδολογίας και μαθηματικού τύπου προσδιορισμού των προστίμων και κυρώσεων του άρθρου 18.
– Υποχρέωσης διεξαγωγής αναδρομικής έρευνας στη διαχείριση των πόρων και τις διεργασίες των ΣΕΔ, όταν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ή δημόσιες καταγγελίες και αποφάσεις αρμοδίων αρχών που προκαλούν υπόνοιες ή υποψίες.
– Μηχανισμού διασύνδεσης περιβαλλοντικών πολιτικών με αυτές των οικονομικών και αναπτυξιακών Υπουργείων με στόχο τη διατύπωση κινήτρων για την ανάπτυξη επιχειρηματικότητας στην κυκλική οικονομία.
– Αρχών και δεδομένων που αποβλέπουν στη διατύπωση προβλέψεων και στην αξιολόγηση του νομοθετήματος όσον αφορά τις επιπτώσεις του στην οικονομία, στο πλαίσιο της καλής νομοθέτησης. Στο πλαίσιο αυτό είδατε θετικά την θεσμοθέτηση μηχανισμού τακτικής παρακολούθησης των επιπτώσεων (εκ των υστέρων) του νομοθετήματος που εισάγετε στην Βουλή για ψήφιση.
5. Τέλος επιφυλαχτήκατε να επανεξετάσετε ακραίες περιπτώσεις ασυμβιβάστων στη διοίκηση των ΣΕΔ ενώ δεν αρνηθήκατε να ξαναδείτε με προσοχή περιπτώσεις εναλλακτικών μορφών μετοχικής σύνθεσης των ΣΕΔ, με διεύρυνση δυνατοτήτων συμμετοχής και άλλων εμπλεκομένων, αρκεί να μη διαταράσσεται ο κανόνας της ευνομίας της αγοράς. Στη σχετική συζήτηση ακούσατε προσεχτικά τις απόψεις μας για το διακριτό ρόλο και έργο που ασκούν τα καταγραφικά ΣΕΔ που δεν ασκούν εμπορική δραστηριότητα και επιφυλαχτήκατε να επανεξετάσετε τα ζητήματα της μετοχικής σύνθεσης. Να αποφασίσετε οριστικά για αυτά, λαμβάνοντας υπόψη θετικές και αρνητικές εμπειρίες του παρελθόντος διατηρώντας αταλάντευτα το κριτήριο ότι σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να καταστρατηγούνται οι κανόνες του υγιούς ανταγωνισμού, της εναλλακτικής διαχείρισης και της στρατηγικής για την επιτυχή εξέλιξη της.
Κύριε Υπουργέ,
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, θεωρούμε ότι το αναλυτικό μας υπόμνημα (σχετ. 1) που επισυνάπτεται, είναι χρήσιμο να εξεταστεί εκ νέου από εσάς και τους συνεργάτες σας και μέρος των προτάσεων μας να θεσμοθετηθούν. Περαιτέρω αξιολογώντας στην τελική ευθεία τις προτάσεις και τις επιλογές της Ένωσης μας, διατυπώνουμε τις κυριότερες εξ αυτών και παρακαλούμε για την αποδοχή τους.
1) Συμμετοχή Επιμελητηρίων στη μετοχική σύνθεση των ΣΕΔ
Τα επιχειρησιακά μοντέλα, οι δομές και η μετοχική σύνθεση των ΣΕΔ είναι σωστό να παρακολουθούν καλές επιτυχημένες πρακτικές που εφαρμόζονται σε προηγμένες χώρες. Επί παραδείγματι στην γειτονική Ιταλία όπου υπάρχει μεγάλη παράδοση και επιτυχία στην εναλλακτική διαχείριση, στην οργάνωση των δομών και τα αποτελέσματα τους, τα ΣΕΔ, τουλάχιστον στα επικίνδυνα απόβλητα, συγκροτούνται με μετόχους τους υπόχρεους, τους ανακυκλωτές, τους συλλέκτες, τις εταιρείες δευτερογενούς αποθήκευσης, τους διανομείς, τους φορείς/ εταιρείες έρευνας και συμβουλευτικής σε τομείς της κυκλικής οικονομίας, κ.λπ. Η διεθνής πρακτική φαίνεται να οδηγεί στο συμπέρασμα ότι είναι προς το συμφέρον της εναλλακτικής διαχείρισης η ενεργοποίηση και συμμετοχή μετόχων κοινωνικής ή επιστημονικής αναφοράς στα ΣΕΔ.
Συμπερασματικά, αξιοποιώντας πρότυπα από τη διεθνή πρακτική που θέλει τα Επιμελητήρια ισχυρούς θεσμούς στις δομές της εναλλακτικής διαχείρισης και την κυκλική οικονομία, παρακαλούμε να γίνει δεκτή η πρόταση μας, τα Επιμελητήρια και η ΚΕΕ να αποκτήσουν δικαίωμα συμμετοχής στη μετοχική σύνθεση των ΣΕΔ, με την κατάλληλη προσθήκη στο άρθρο 4α παρ. 2.
2) Θεσμοθέτηση της Περιβαλλοντικής Ενημερότητας καθώς και της αντίστοιχης αρμοδιότητας των Επιμελητηρίων για την χορήγηση της, σε διασύνδεση με το ΓΕΜΗ
Επισυνάπτεται πλήρες κείμενο νομοθετικής ρύθμισης (σχετ. 2)
3) Θεσμική αναδιάρθρωση ΕΟΑΝ
Να θεσμοθετηθούν διαδικασίες ελέγχου της λειτουργίας και της αποτελεσματικότητας του ΕΟΑΝ. Η θεσμοθέτηση της υποχρέωσης του Οργανισμού να καταρτίζει και να εφαρμόζει τριετές ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕΔΙΟ και να ελέγχεται ετησίως για τις επιδόσεις του από το ΥΠΕΝ, είναι ένα βήμα αποφασιστικής σημασίας για την ενίσχυση και τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας του. Αυτό θα του επιβάλλει να υιοθετήσει και να εφαρμόσει σύστημα ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ μέσω ΣΤΟΧΩΝ, στην άσκηση των αρμοδιοτήτων του. Στο ίδιο πλαίσιο η Διοίκηση του Οργανισμού, εκτός των άλλων ζητουμένων προσόντων, πρέπει να διορίζεται και να ελέγχεται από το ΥΠΕΝ στη βάση ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ που συντάσσεται με βάση το Επιχειρησιακό Σχέδιο και υπογράφεται από τα δύο μέρη.
Να θεσμοθετηθούν διαδικασίες υποχρεωτικού ελέγχου των ετήσιων απολογιστικών εκθέσεων των ΣΕΔ. Να δημοσιοποιούνται τα αποτελέσματα τους (των ελέγχων) και να τεκμηριώνονται οι απαιτήσεις – προτάσεις βελτίωσης κ.λπ. που υποδεικνύονται στα ΣΕΔ.
Η αξιολόγηση της λειτουργίας και των επιδόσεων των ΣΕΔ θα πρέπει να γίνεται αποκλειστικά και μόνο βάσει θεσμοθετημένων αντικειμενικών κριτηρίων και δεικτών.
4) Μετοχική σύνθεση καταγραφικών ΣΕΔ
Η ΚΕΕ έχει εκφράσει με κάθε ευκαιρία την άποψη της, για την διατήρηση του μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα των ΣΕΔ, την απαγόρευση διανομής μερίσματος, την απαγόρευση της εκτέλεσης εργασιών εναλλακτικής διαχείρισης από τα ΣΕΔ, όπου αναπτύσσονται επιχειρήσεις ιδιωτικής οικονομίας. Οι σχετικές διατάξεις του νομοσχεδίου κρίνονται ιδιαίτερα θετικές. Ταυτόχρονα, η επιμονή του νομοσχεδίου σε οριζόντιες προτάσεις μοντέλου μετοχικής σύνθεσης ΣΕΔ δεν εξηγείται με βάση το ιστορικό των Συστημάτων.
Ειδικότερα, στα καταγραφικά ΣΕΔ, όπου δεν διενεργούνται οικονομικές πράξεις εμπορικού χαρακτήρα, όπως αγορά και πώληση αποβλήτων, δεν τεκμηριώνεται η ανάγκη θεσμοθέτησης νέων περιορισμών πέραν των όσων έως σήμερα ισχύουν. Η συμμετοχή όλων των κατηγοριών των εμπλεκομένων στη μετοχική σύνθεση και τη διοίκηση των ΣΕΔ, ως φορέων εξειδικευμένων γνώσεων, μόνο οφέλη δημιουργεί.
Αν υπάρχουν υπόνοιες για διεργασίες που υποκρύπτουν κατάλυση όρων υγιούς ανταγωνισμού και προτιμησιακές σχέσεις αγοράς, να θεσμοθετηθούν ειδικοί κανόνες διαφάνειας στο πλαίσιο του Κανονισμού Προμηθειών, Υπηρεσιών και Έργων, χωρίς να αποκλείεται η περίπτωση εφαρμογής του δικαίου περί δημοσίων συμβάσεων.
Συμπερασματικά τα καταγραφικά ΣΕΔ που εκ της συστάσεως και λειτουργίας τους δεν ασκούν εμπορική δραστηριότητα πρέπει να εξαιρεθούν από τις απαγορεύσεις των παρ. 2, 3 και 5 του άρθρου 4α.
Κύριε Υπουργέ,
Ελπίζουμε ότι αυτήν την φορά οι προτάσεις της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων θα εισακουστούν και θα θεσμοθετηθούν.»
